Chiều 7/9, MC Trấn Thành sao kê tài khoản từ thiện cho đồng bào chịu ảnh hưởng của lũ lụt tại miền Trung và đăng tải trên trang Facebook cá nhân. Cụ thể, nam MC chia sẻ, trong những ngày vừa qua, anh đã làm việc với phía ngân hàng mà anh mở tài khoản kêu gọi từ thiện cho đợt bão lũ miền Trung năm ngoái và đến sáng 7/9 thì mới nhận được bản sao kê có mộc đỏ và dấu giáp lai từ ngân hàng.
1.000 trang sao kê kể trên theo Trấn Thành là thống kê giao dịch từ khi anh bắt đầu kêu gọi từ thiện miền Trung ngày 15/10/2020 cho tới khi chuyển hết tiền trong tài khoản vào ngày 21/12/2020 và tới tận bây giờ.
Fanpage của Vietcombank bị t ấ n công vì vụ “sao kê”
Dù nam MC đã liên tục giải đáp những thắc mắc liên quan đến bản sao kê anh đăng tải, tuy nhiên vẫn còn nhiều ý kiến không đồng tình. Nhiều người còn tỏ ra nghi ngờ tính xác thực của bản sao kê, cho rằng có chỉnh sửa, thậm chí là làm giả.
Mới đây, sau khi vụ ồn ào sao kê của Trấn Thành đang thu hút được sự quan tâm lớn của dư luận và tranh cãi gay gắt về vấn đề những tờ giấy sao kê kia có phải là thật hay không, thì ngay lập tức đã có 1 người từng làm cho công ty kiểm toàn Big 4 là cách gọi quen thuộc của 4 hãng kiểm toán lớn nhất thế giới đã lên tiếng nói về vụ việc này.
MC TT có ăn c h ặ n từ thiện hay không?
Quá nhiều bạn react và hỏi về cái story của H quá nên làm hẳn cái post giải thích thêm về chuyện này (vì không trả lời hết từng người được), dưới góc nhìn của một người có 1 chút kiến thức về tài chính, ngân hàng, kế toán, kiểm toán.
Tóm tắt câu chuyện: Vài tháng qua cộng đồng mạng vừa ở nhà chống dịch, vừa hóng The Drama giữa bà PH và ông VHY + giới nghệ sĩ. Bà PH là một người có những “giấc mơ” bá đạo về việc các nghệ sĩ tên tuổi ă.n ch.ặn tiền từ thiện, trong đó nổi bật nhất là các nghệ sĩ HL, DVH, TT, vợ chồng TT. Gần đây bà PH treo giải 50 tỷ thách thức các nghệ sĩ sao kê minh bạch tiền từ thiện. Ngày 6/9, trung tướng Tô Ân Xô lên tiếng về việc chi.ếm đo.ạt tài sản từ hoạt động quyên góp ủng hộ từ thiện. Hôm qua, ngày 7/9, TT post hình chụp sao kê + video giải thích về account làm từ thiện của mình.
Background H: Trước khi chuyển sang làm tech/kĩ sư phần mềm, thì thời đại học H học 2 chuyên ngành Finance vả Accounting tại Mỹ. H đã từng làm việc tại ngân hàng, công ty kiểm toán big 4, non profit, startups, v.v ở cả Việt Nam và Mỹ – giữ các chức vụ từ thực tập sinh, nhân viên, đến quản lý, giám đốc. Cuộc đời tạm gọi là đã nhìn trên 1000+ cái sao kê, từ công ty be bé chưa làm ra đồng nào cho đến khách hàng report 1000+ tỷ (trillion) USD trên balance sheet. H thì vốn rất thích HL, vợ chồng TT, và MC TT, không quan tâm lắm đến Mr. Đ. Đặc biệt rất thích MC TT, từ cái ngày xửa ngày xưa TT đi thi cuộc thi làm MC cơ. Trong câu chuyện này, H ở team trung lập, không đứng về bên nào, đứng về lẽ phải, quay xe nếu cần (Đã xin lỗi chị Kimkim Tran vì mấy tháng trước đã hết mình bênh vực vợ chồng TT CV trước khi gia nhập group Lũ hậu.vn tuần rồi).
MC TT có ă.n chặ.n từ thiện hay không? MC TT có làm g.iả bản sao kê không? Kiểm toán nhảy vào sẽ làm gì?
Trước hết phải giải thích lại vai trò và mục đích của kiểm toán. Trách nhiệm của kiểm toán viên không phải là “tìm ra gi.an l.ận” mà là đảm bảo rằng trong báo cáo tài chính đó không có các sai sót trọng yếu (free of material misstatement). Nói dễ hiểu, kiểm toán không phải là “cảnh sát bắt cư.ớp” mà chỉ là người đưa ra Ý KIẾN (tức là có thể đúng hoặc sai) về tính xác thực của giấy tờ tài chính được đưa ra.
Khi được MC TT hoặc bà PH thuê vào để xem giấy tờ của TT, công ty kiểm toán có thể kiểm tra hết hoặc chọn ra ngẫu nhiên một số transactions trong sao kê để đi kiểm tra với bên thứ 3 (ngân hàng người chuyển tiền nhận tiền) để xem những cái transaction đó có thật không. NGOÀI RA, công ty kiểm toán sẽ tự mình hoặc làm việc với công ty kiểm toán của ngân hàng TT sử dụng để kiểm tra qui trình record những transaction đấy có chuẩn không, các bước có được kiểm tra chéo không, có sơ hở trong qui trình để làm sai chỗ nào không. Khi mọi thứ tạm cho là hợp lý, công ty kiểm toán sẽ kí 1 cái giấy là “theo ý kiến của chúng tôi,” chúng tôi có/không đủ điều kiện kết luận cái sao kê của TT “phản ảnh mọi thứ trung thực, hợp lý.”
Nói như vậy, với cái bản sao kê TT đưa ra ngày hôm qua, up lên rồi lại xoá đi, gạch xoá chi chít như cái giấy nháp, che hết quá nửa (vấn đề chính), chụp mờ mờ ảo ảo trong khi dùng iPhone 12 (lúc đầu xong cđm soi quá thì xoá đi), trang giáp lai trang không (biết là in 2 mặt), người kí tên không ghi rõ chức vụ, ngày tháng năm… thì theo H là không có giá trị gì ngoài xoa dịu dư luận (tiền nhiều như thế làyy ngân hàng nên làm kĩ nhé các bạn, nói chung khách quan là chưa chuẩn qui trình). Nhấn mạnh, không bu.ộc t.ội hay bảo là cái giấy sao kê của TT là giả. mạ.o, hay có s.ai ph.ạm, gia.n lậ.n. Thậm chí NẾU có s.ai phạ.m, bản thân cái bản sao kê vẫn có thể là thật, còn nhiều cái khác nữa quý dị à, cuộc sống mà, không đơn giản nha quí dị.
Một cách khách quan, chúng ta KHÔNG ĐỦ CƠ SỞ để kết luận cái gì hết. Chủ quan thì H thấy, nếu thực sự muốn chứng minh là mình bạch, TT sẽ không làm như hôm qua. Nhìn cái giấy sao kê và cách giải thích TT đưa ra ngày hôm qua, H cho là 1 sự coi thường dư luận. Bản thân từng ủng hộ TT, H hơi hơi quay xe ủng hộ bà PH làm cho ra lẽ chuyện này.
“Thế ý là TT gi.an l.ận hay dư lào? Cái số tiền lớn như vậy ai mà dám làm gi.ả, đi t.ù mọt gông á”.
Một lần nữa, H nhấn mạnh H không qui chụp hay kết luận TT có gian dối hay không. TT là một nghệ sĩ mà H respect về độ thông minh và hiểu chuyện, H cũng tin TT là 1 người tốt. H chỉ muốn trả lời là công ty tỷ đô giấy tờ còn làm giả được thì nếu không là người trong cuộc, kể cả khi có kiểm toán và cơ quan điều tra vào, cái sai vẫn có thể thành cái đúng. H nói ở Mỹ nhé các bạn, VN thì mọi thứ minh bạch hơn. Các bạn có thể tìm đọc những vụ như Enron hay Theranos. “Chưa chứng minh được là sai thì là đúng” – pháp luật được vận hành như vậy. Đúng sai như thế nào, chỉ có người trong cuộc mới thật sự biết. Chúng ta chỉ có thể sống bớt ngây thơ, và không đặt niềm tin quá đà vào cái gì cả.
“Ơ thế TT phải làm như thế nào mới vừa lòng thiên hạ? Giờ làm người tốt cũng khổ quá, sau này ai mà dám đứng ra kêu gọi từ thiện.”
Chúng ta có rất nhiều nơi để làm từ thiện, không chỉ qua các nghệ sĩ, như là báo Thanh Niên, báo Tuổi Trẻ, MTTQ, hội CTĐ vv. Đã đứng ra kêu gọi từ thiện thì phải có trách nhiệm minh bạch tiền vô tiền ra như thế nào. Hiện nay chúng ta mới bàn về đầu vào, chưa nói đến đầu ra. Nói chung tất cả mọi người không riêng TT, thà là thông báo từ đầu là sẽ trích bao nhiêu % trong số tiền quyên góp để trả cho đội ngũ đi làm từ thiện hơn là lấy lòng tin của cộng đồng, vẽ hình ảnh ông phật bà tiên ra, rồi khi được hỏi minh bạch thì lấp liếm, sử dụng tuỳ ý tiền góp được mà không thèm sao kê, giải trình. Khi thấy sắp toang thì mới đi giải ngân, ủng hộ đồng bào lũ lụt khi trời nắng, là rất khó coi, xem thường công chúng, pháp luật.
Để cho các bạn thấy mức độ nghiêm trọng trong câu chuyện mà bà PH đưa ra, thì H trích luật cho bạn nào chưa biết.
“Phạ.m tộ.i thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị ph.ạt t.ù t.ừ 12 năm đến 20 năm hoặc t.ù ch.ung th.ân:
a) Chiế.m đoạ.t tài sản trị giá 500.000.000 đồng trở lên;
b) L.ợi dụ.ng hoàn cảnh chiến tranh, tình trạng khẩn cấp.
Người ph.ạm t.ội còn có thể bị ph.ạt ti.ền từ 10.000.000 đồng đến 100.000.000 đồng, cấm đảm nhiệm chức vụ, c.ấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 01 năm đến 05 năm hoặc tị.ch th.u một phần hoặc toàn bộ tài sản.”
Trong trường hợp này, công ty kiểm toán minh bạch nhất sẽ là mạnh thường quân, những người góp tiền cho TT. Chỉ có như vậy, MTQ có thể tự tra cứu xem tiền mình gửi đã được kê ra chưa. NẾU không thấy tên mình, thì mới có thể lấy chứng từ mình đã chuyển tiền để tố cáo sa.i phạ.m. Nếu không MTQ nào có vấn đề gì, thì TT 100% minh bạch, xứng đáng là ngôi sao số 1 trong lòng khán giả cả nước, lúc đó thì còn kiếm được nhiều trăm tỉ nữa – lợi ích lâu dài là vô cùng lớn. “TT đã giải thích phải bảo mật thông tin cá nhân của MTQ rồi bác ơi.”
H thấy TT có thể không công khai toàn bộ thông tin của MTQ. Thật ra có lộ họ tên và số tài khoản ngân hàng thì cũng không đủ mà bị l.ừa (muốn thì các bạn có thể l.ừa ngay người kêu gọi từ thiện kìa, ai cũng đủ rõ họ tên, số tài khoản). Ok nhưng để cho chắc ăn thì H tư vấn miễn phí TT có thể làm ntn:
MTQ tên NGUYEN THI X, số TK 123456789 thì mình che bớt đi thành …. X hoặc NGUYEN THI … số tài khoản 12345… Hay như anh John Nguyen góp ý, có ngày tháng, reference number và txn amount là đc (nhưng theo em thế thì cũng khó cho MTQ). Cái chính là để MTQ xem mình có trong danh sách không. Mọi người thấy như vậy có hợp lý không, chứ đưa cái sao kê như hiện tại thì đơn giản là “Có như không có” – Hiền Hồ.
Chốt lại, những điểm vô lý trong sao kê của MC TT thì cđm soi và bàn nhiều rồi, như thông báo 3 tỷ 2 trong khi số dư là 2 tỷ 3, làm trước báo sau, chuyển tiền tới lui, chỉ sao kê sau khi có thông báo của bộ Công An, chụp hình thì mờ ảo, giải trình theo hướng làm câu chuyện trở nên hợp lý, không thấy bóng dáng giao dịch của MTQ từ nước ngoài gửi về (số tiền gửi phải lẻ chứ không chẵn)… cái này là cđm nói H ko có ý kiến nha, nhìn đống giấy này chịu ko tính toán gì nổi, hỏi sao không bỏ nghề. TT có lòng thì upload lên thêm bản excel/pdf nữa cho cđm đỡ khổ, tạm xoá thông tin MTQ cũng được, 1 2 ngày là được kiểm toán miễn phí và được chứng minh trong sạch luôn. TT nên đi kiện bà PH để mọi chuyện minh bạch, chứ đưa đống giấy ntn mà đòi thắng kèo 50 tỷ thì… hơi kì.
H chỉ chia sẻ ý kiến cá nhân với vốn hiểu biết và kinh nghiệm sống hạn hẹp. Một lần nữa H khẳng định không nói TT làm s.ai làm gi.ả. H tin TT và các nghệ sĩ là những con người tốt bụng, làm được nhiều cái cho dân cho nước. H tin vào luật pháp và lòng tốt của con người. Các bạn có câu hỏi, tranh luận gì có thể comment để mình có thể trao đổi trên tinh thần đóng góp, bảo vệ cái phải, cái đúng.
